Vajinal pesserler, idrar kaçırma ve daha fazla olarak rahim sarkması tedavisi amacıyla kullanılan; silikon aletlerdir.
Vajinal pesserler, vajinaya yerleştirilerek ; aşağı doğru kaymış-sarkmış rahim, idrar torbası veya barsak gibi organlara destek sağlar. Ayrıca idrar kanalına da bası yaparak, aktivite sırasında idrar kaçırma yı engeller. Bu tedavi hastaları ameliyat olmaktan kurtarır ve yaşam kalitesini arttırır. Pesserler; yaş, tıbbi özgeçmiş ve sarkmanın derecesinden bağımsız olarak %85 kadında rahatlıkla kullanılabilir.
Pesser sizin için uygun bir seçenek mi?
- Egzersiz veya hareketle idrar kaçırma nedeniyle geçici veya uzun dönem yardıma ihtiyacınız varsa
- Eğer idrar kaçırmanız ya da rahim sarkmanız var; ve ameliyat olmak istemiyorsanız veya ameliyatınız ertelemek istiyorsanız.
- Eğer ameliyatı çok riskli kılacak sağlık problemleriniz var ise (örneğin; beyin damarlarında tıkanıklı, daha önce kalp ameliyatı olmuş vb hastalar)
- Eğer çocuk isteminiz var ve önce çocuk yapıp, daha sonra ameliyat olmak isterseniz.
Pesserler her kadın için uygun değildir.
Aşağıdaki durumlarda pesserler hastaya çok rahatsızlık verebilir ya da düşebilir.
- Cerrahi geçirdiği için vajinası ileri derecede darlamış veya kısalmış olanlar
- Aşırı kuru vajinası olanlar
- Aşırı geniş vajinal girişi olan hastalar
- Pelvik taban kasları çok gevşek olan hastalar
Pesserler takıldıktan sonra düzenli bakımı gerekir. Aksi halde; vajinal akıntı, koku, kanama veya ülserasyon gibi problemlerle karşılaşılabilir. Bu bakımı hastalar doktorlarından eğitim aldıktan sonra; rahatlıkla kendileri de yapabilirler. Eğer pesser vajinada unutulursa ciddi problemler oluşabilir. Özellikle barsak ve idrar torbasınıda zedeleyen vajinal erezyonlar gelişebilir. Pesser uygulanan hastaların %50-80’i, pesseri rahatlıkla uzun dönem kullanabilirler.
Vajinal Pesser nasıl uygulanır?
Pesserlerin vajinaya komforlu bir şekilde uyması gerekir. Bu uygunluğu, hastanede muayene odasında rahatlıkla test edebiliriz. Aynı uygun ayakkabı numarası gibi, pesserin de sizin için uygun modelini ve numarasını (boyutunu) bulmamız gerekmektedir.
Pesser sizin için uygunsa; vajinada pek hissetmezsiniz. Sizi rahatsız etmez. Eğer sizi rahatsız ederse veya ağrınız olursa mutlaka doktorunuzla konuşunuz. Sizin için çok büyük ya da küçük kalmış olabilir. Genellikle başka bir boyutta ki pesserler değişiklik yapılarak sorun kolaylıkla çözülebilir. Doktorunuz size; pesserin nasıl yerleştirildiğini, çıkarıldığını ve temizliğini öğretecektir.
Vajinal açıklığın hemen girişinde pesseri hissetmeniz çok normaldir. Eğer pesseriniz çıkıyor gibi ise elinizle içeri ittirebilirsiniz. Hastalar zamanla kullanmaya alışmaktadırlar. Pesserler enfeksiyon yapmaz ancak vajinadan beyazımsı-sarımsı bir akıntı gelebilir. Bu beklenen bir durumdur. Ancak akıntınız artar veya koku olursa doktorunuza başvurmalısınız. Ayrıca kanama olursa da mutlaka doktorunuza bilgi vermelisiniz. (bir ülserasyon olabilir) Pesser kullanan hastalar vajinal östrojen kullanabilir. Bu ilaç vajinal mukozayo güçlendirerek ülserasyon riskini azaltmaktadır. Ancak her ne kadar pesseri takıp çıkarıp temizlemeyi öğrensenizde; düzenli aralıklarla mutlaka doktor kontorlünü gitmelisiniz. Tipik olarak, hastadan hastaya değişmekle beraber; bu süre 1-3 aydır.
Vajinal Pesser Tipleri
Çok çeşitli pesser tipleri vardır. Her hastaya göre değişir. Doktorunuz uygun olan pesseri sizin için seçecektir.
- Halka Pesser:
Hem erken hem de ileri sarkma olgularında efektif bir pesser tipidir. Bazı hastalarda sarkma düzeidiği gibi, idara kaçırma sıklığını da azaltabilir. Bu tip pesserler hem ülkemizde hem de dünyada genellikle doktorların hastalarında ilk denedikleri pesser tipleridir. Çünkü bu tip pesserleri hastalar çok rahat kullanmkatadırlar. Bazen hastalar vajinalarında pesser varken sex yapmakta, partleri de pesseri hissetmektedir. Bu durumda pesseri çıkarılır ve ilişki sonrası tekrar takılır. Bu tip bir pesseri takmak için, pesserin yarısından tutup, ucuna hafif kayganlaştırıcı bir krem kullanıp, vajinanın içine hafifçe ittirmek gerekmektedir. Çıkarmasıda benzer şekilde nazikçe yapılmaktadır.
- Donut Pesser:
Bu tip pesserler de hem küçük hem de geniş prolapsus tedavilerinde kullanılır. Ancak bu pesserlerin çıkarıp-takmak çok kolay değildir.
- Gellhorn Pesser:
Bu pesserler cinsel aktif olmayan, ileri evre prolapsuslarda kullanılır. İki parçası vardır. Konkav parça, üst vajina servikste emme görevi görür. Çıkarılması zordur bu yüzden temizliği için doktor kontrolü gerekir. Ucunun vajinal girişte hissetmek normaldir.
- Küp Pesser:
İleri evre prolapsuslarda küp oesser önerimektedir. İçeri girdikten sonra küp vajinanın 4 duvarında emme yapar. Sekresyonlar birikir ve bu durum zaman zaman koku yapar. Ayrıca çıkarılması zordur bu yüzden temizliği için doktor kontrolü gerekir. Bu sebeplerden dolayı küp pesserler genellikle son çare olarak kullanılmaktadır.