Adenomyozis normalde uterusun en içindeki dokunun (endometriyal doku) kas içine doğru büyümesi-yerleşmesi durumudur. Bu olmaması gereken yerdeki endometriyal doku her mensturasyon döngüsünde kalınlaşır, parçalanır ve en sonunda da tıpkı normal endometrium (rahim iç zarı) gibi kanar.

Bunun sonucunda uterusta büyüme, ağrılar, yoğun kanamalar görülebilir. Adenomyozisin nedeni bilinmemektedir, ancak hastalık genellikle menopozdan sonra geriler. Adenomiyozisten ciddi rahatsızlık çeken kadınlar için, hormonal tedaviler yardımcı olabilir. Rahmin çıkarılması da adenomyozis için tedavi sağlar.

 

Ademyozis belirtileri

Bazen adenomyozis hiçbir belirti veya semptom göstermez veya sadece hafif rahatsızlık verir. Bununla birlikte, adenomyozis aşağıdakilere neden olabilir:

• Ağır veya uzun süreli adet kanaması
• Menstrüasyon sırasında şiddetli kramp veya keskin, bıçak benzeri pelvik ağrı (Dismenore)
• Kronik pelvik ağrı
• Rahimde büyüme veya buna bağlı pelviste bası hissi ve bu basıya bağlı başka semptomlar görülebilir.

 

Ne zaman doktora görünmeliyim?

Mensturasyon sırasında uzun süreli, ağır kanama veya şiddetli kramp varsa, bu ağrılar günlük aktivitelerinizi engelliyorsa mutlaka bir doktora başvurun.

 

Adenomyosis neden olur?

Adenomyozisin nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Birçok teori vardır.

• İnvaziv doku büyümesi: Bazı uzmanlar adenomiyozisin endometriyal hücrelerin miyometriyuma (kas tabakası) invazyonunun sonucu ile oluştuğunu düşünmektedir. Rahim insizyonları, örneğin sezaryen gibi bir operasyon endometriyal hücrelerin duvara doğrudan invazyonunu teşvik edebilir.
• Gelişimsel kökenler: Bazı uzmanlar adenomyozisin rahim ilk kez fetüste oluştuğunda miyometriyumda biriken endoemetriyal dokudan şüpheleniyor.
• Doğumla ilgili rahimde infamasyon (yangı): Başka bir teori de, adenomyozis ve doğum arasında bağlantı olabileceğini savunur. Rahimde postpartum dönemde normalde var olan yangı,iki tabaka arasında kırılmaya neden olup hücrelerin sınırını etkileyebilir. Cerrahi prosedürlerde benzer bir etkiye sahip olabilir.
• Kök hücre kökenleri: Yakın tarihli bir teori, kemik iliği kök hücrelerinin uterus kas tabakasını istila edebiliceğini ve adenomyozise neden olabileceğinden bahsediyor.

Adenomyozisin nasıl geliştiğine bakılmaksızın, büyümesi kadın vücudunda dolaşan östrojene bağlıdır.

 

Ademyozis risk faktörleri

• Sezaryen veya fibrom çıkarılması gibi önceki uterin cerrahi
• Doğum
• Orta yaş

Çoğu adenomyozis hastası (östrojene bağlı olan) 40'lı ve 50'li yaşlarındaki kadınlarda bulunur. Bu kadınlardaki adenomyozis genç kadınlara kıyasla östrojene daha uzun süre maruz kalma ile ilgili olabilir. Bununla birlikte, mevcut araştırmalar durumun genç kadınlar arasında daha yaygın olabileceğini düşündürmektedir.

 

Ademyozis komplikasyonlar

Adet dönemlerinde sıklıkla uzun süreli, ağır kanamanız oluyorsa, kronik anemi gelişip buna bağlı yorgunluk ve diğer sağlık sorunlarınız olabilir. Zararlı olmasa da, ağrı ve aşırı kanama adenomyozis yaşam tarzınızı ve kalitesini bozabilir. Geçmişte keyif aldığınız etkinliklerden ağrı veya kanama başlayacak endişesi ile kaçınabilirsiniz.

 

Ademyozis teşhisi

Doktorunuz aşağıdakilere dayanarak adenomiyozisten şüphelenebilir:

• Büyümüş, hassas bir rahme işaret eden pelvik muayene
• Rahmin ultrasonla görüntülenmesi
• Uterusun manyetik rezonans görüntüleme (MRI)

Bazı durumlarda, doktorunuz anormal kanamanızın başka bir ciddi bi nedenle ilişkili olmadığını doğrulamak için bir rahim dokusu örneği alabilir (endometriyal biyopsi). Ancak endometrial biyopsi, doktorunuzun adenomiyozis tanısını doğrulamasına yardımcı olmaz. Adenomiyozisi doğrulamanın tek yolu rahmin alınması sonrası uterusu incelemektir. Ancak pelvik ultrason ve MRI gibi görüntüleme bunun işaretlerini tespit edebilir. Diğer uterus hastalıkları adenomiyozise benzer belirti ve semptomlara neden olabildiği için adenomiyozisi teşhis etmek zor olabilir. Örneğin; fibroid tümörler (miyomlar), rahim dışında büyüyen endometriyal doku (endometriozis) ve uterus içindeki endometriyum kaynaklı oluşumlar (endometriyal polipler)

Doktorunuz adenomiyozis tanısını ancak diğer olası nedenleri dışladıktan sonra sonuçlandırabilir.

 

Ademyozis Tedavisi

Adenomiyozis genellikle menopozdan sonra kaybolur, bu nedenle tedavi menopoza ne kadar yakın olduğunuza bağlı değişebilir.

Adenomiyozis için tedavi seçenekleri şunları içerir:

• Anti-enflamatuar ilaçlar: Doktorunuz ağrıyı kontrol etmek için anti-enflamatuar (ağrı kesiciler) ilaçlar önerebilir. Aynı zamanda adet döneminiz başlamadan bir ila iki gün önce bir anti-enflamatuar başlamak ve adet döneminizde ilaca devam etmek kanama miktarını azaltmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olur.
• Hormon ilaçları: Kombine östrojen-progestin doğum kontrol hapları veya hormon içeren yamalar veya vajinal halkalar ağır kanamayı ve adenomiyozis ile ilişkili ağrıyı azaltabilir. Sadece progestin içeren (örn: rahim içi araç, depo progesteon enjeksiyonları,sadece progestin içeren haplar vb.)genellikle amenoreye neden olur -adet dönemlerinizin olmaması – Bu durumda rahatlama sağlayabilir.
• Rahim alınması: Ağrınız şiddetli ise ve başka hiçbir tedavi işe yaramadıysa, doktorunuz rahminizi çıkarmak için ameliyat önerebilir. Adenomyozisi kontrol etmek için yumurtalıklarınızı almak gerekli değildir.

 

Yaşam tarzı değişiklikleri ve evde uygulanabilecek şeyler

Adenomiyozis ile ilişkili pelvik ağrı ve krampları hafifletmek için şu ipuçlarını deneyin:

• Ilık bir banyoya daldırın.
• Karnınızda bir ısıtma yastığı kullanın.

 

Randevunuz için hazırlanırken

İlk randevunuz jinekoloğunuzla yapılır.

Öncesinde ne yapabilirsiniz? Bir listesini yap:

• Belirtileriniz ve ne zaman başladıkları
• Dozlarıyla beraber olmak üzere aldığınız tüm ilaçlar, vitaminler ve diğer takviyeler
• Adet ve doğum geçmişi dahil tıbbi bilgiler

 

Doktorunuza sormanız gereken sorular:

• Belirtilerimi iyileştirmek için alabileceğim ilaçlar var mı?
• Hangi durumlarda ameliyat önerirsiniz?
• Durumum hamile kalma yeteneğimi etkileyebilir mi?

 

Başka soru sormaktan çekinmeyin.

 

Doktorunuz size şu soruları sorabilir:

• Semptomlar genellikle ne zaman ortaya çıkıyor?
• Belirtileriniz ne kadar şiddetli?
• Son mensturasyonunuz ne zamandı?
• Hamile olabilir misiniz?
• Doğum kontrol yöntemi kullanıyor musunuz? Evetse hangisi?
• Semptomlarınız adet döngünüzle ilişkili gibi görünüyor mu?
• Belirtilerinizi iyileştiren bir şey var mı?
• Semptomlarınızı kötüleştiren bir şey var mı?