Vajinadan Rahim Alınması
Vajinal histerektomi, vajinadan girip rahmin çıkarılması anlamına gelir. Rahmi alırken aynı anda yumurtalık ve tüpleri de alabiliriz.
Hangi gerekçelerle vajinal histerektomi yapılır?
- Anormal rahim kanaması (ara kanama, aşırı kanama, uzun süren kanama) (Bu durumlarda genellikle öncelikle tıbbi tedavi deneriz, eğer iyileşme olmazsa cerrahi düşünülebilir) (Ayrıntılı bilgi için web sitesinde ilgili konuyu okuyabilirsiniz)
- Miyom (Miyomlar ağrı, kanama yapabilir) (Ayrıntılı bilgi için web sitesinde ilgili konuyu okuyabilirsiniz)
- Rahim sarkması
- Rahim ağzı anormallikleri
- Rahim iç zarında kalınlaşma (endometrial hiperplazi)
- Kronik pelvik ağr
Histerektomi öncesi değerlendirme nasıl yapılır?
Ameliyatta önce hasta ve hekim yumurtalıkların alıp alınmayacağına beraber karar vermelidir. Ameliyat sonrası hormon tedavisi gerekliliği de tartışılmalıdır.
- Yumurtalıkları alınması
Rahim alınması ameliyatı yumurtalıkların alınacağı anlamına gelmez. Henüz menopoza girmemiş kadınlarda genellikle yumurtalıkların alınması tercih edilmez. Çünkü o yumurtalıklardan hala hormon üretimi devam etmektedir ve hormonlar kadın sağlığı açısından çok önemlidir. Özellikle cinsel ilgi, kalp, osteoporoz ve sıcak basmaları açısından hormon üretimi önemlidir. Ancak diğer yandan; bazı kadınlar vardır ki (adet öncesi gerginlik sendromu, adetle ilişkili migren hastaları gibi) yumurtalıkları alınıpta hormon seviyeleri azalınca rahatlarlar. Bu sebepler yumurtalıkların alınıp alınmayacağı hastaya göre bireysel karar verilmelidir. Ancak bazen yumurtalıklar alınmak istensede yapışıklıklar ve skar dokuları nedeniyle alınamayabilmektedir.
- Tüplerin alınması
Rahim alındığı sırada hemen her zaman tüpleri almak mümkündür. Tüplerin alınması az da olsa yumurtalık kanseri riskini azaltmaktadır. Yine benzer şekilde bazen yapışıklıklar ve skar dokuları nedeniyle tüpler de alınamayabilmektedir.
- Östrojen tedavisi
Yumurtalıkları alınan ve menopozda olmayan hastalarda östrojen tedavisi önerilebilir. Ameliyatla yumurtalıkları alınan hastalarda sıcak basmaları, gece terlemeleri, kemik kaybını önlemek için hormon tedavisi planlanabilir. Hasta ve doktoru hormon replasmanının riskleri ve faydalarını tartışmalıdırlar. Zaten menopozda olan hastaların yumurtalıkları alındığında genellikle hormon tedavisi gerekmez.
Histerektomi ameliyatı öncesi testler
Detaylı bir fizik muayene, EKG, Akciğer grafisi, kan testleri ve hastanın yaşına göre gerekirse bazı ileri testler ameliyat öncesi yapılır.
Vajinal yoldan rahim alınması nasıl bir ameliyat?
Bu operasyon hastane şartlarında yapılmalıdır. Genelde hastaya göre 1-2 saat sürer.
Ama sarkma vb gibi ek bir toplama ameliyatı yapılırsa daha uzun sürebilir (yaklaşık 2-3 saat) Hastalar ya komple bayıltılır ya da belden uyuşturulma ile ameliyata edilir ve hasta hiçbir ağrı hissetmez. Ameliyat sırasında hastanın kalp atışı, kan basıncı, kan kaybı ve solunumu yakından izlenir. Ameliyat sonrası hastalar ayılma odasına alınır ve uyanana kadar orada yakın takibe edilir. Hastalar genellikle ertesi gün taburcu edilir.
Ameliyat esnasında vajinal yoldan karından yola geçilebilir mi?
Zaman zaman; ameliyatı vajinal yoldan yaparken; hastada ileri derece yapışıklıklarla karşılaşılır. Bu durum ameliyattan önce tespit edilemeyebiir. Bu sebeple cerrahlar bazen hastalarda vajinal yolu bırakıp, hastanın karnın kesi yaparak rahmi karından çıkartırlar.
Komplikasyonlar nelerdir?
Ne yazıkki ameliyata bağlı bazı istenmeyen komplikasyonlar gelişebilir. Bunların çoğu kolayca yönetilebilir ve uzun dönemde sıkıntı yaratmazlar.
- Aşırı Kanama (az sayıda olguda fazla kanama bazen kan nakli gerektirir)
- Enfeksiyon (histerektomi sonrası hafif ateş beklenebilir, genelde tedavisiz geriler) Ciddi enfeksiyon %5’in altında beklenmektedir ve damardan antibiyotik tedavisi ile düzelir.
- Kabızlık
- İdrar yapamama (genelde sonda uygulaması ile 1-2 gün içersinde düzelir)
- Pıhtılaşma (pelviste yapılan cerrahilerde, bacakta veya akciğerdeki büyük damarlarda kan pıhtısı olabilir. Cerrahiden sonraki 6 hafta riskli dönemdir. Genelde ameliyat sonrası pıhtılaşmayı önleyici ilaç kullanılır. Özellikle doğum kontrol hapı veya hormon replasman tedavisi kullanan hastalar ameliyattan 1 ay öncesinde bu ilaçları bırakmalıdır.
- Komşu organlarda yaralanma (idrar torbası, ürerterler, bağırsaklar pelviste yer almaktadır. Ameliyat sırasında bu komşu organlar yaralanabilmektedir. İdrar torbası yaralanması %1-2 civarında, ancak bağırsak yaralanması %1’den az oluşur. Bu hasarlar çoğunlukla ameliyat sırasında farkedilir ve tamir edilir. Eğer daha sonra fark edilmezse 2. bir cerrahi müdahele gerekebilir.
- Erken menopoz (Rahmi alınan kadınların beklenen yaşa göre daha erken menopoza girdikleri gösterildi)
Pıhtılaşma ↑
Vajinadan rahim alınması sonrasında iyileşme süreci
Ameliyattan çok kısa bir süre sonra sıvı ve yemek yenmeye başlanır. Ameliyat günü damardan sıvı tedavisi verilir. Özellikle bulantı kusma için ameliyat günü bazı ilaçlar verilebilir. Eğer hastanın ağrısı varsa gerektiği kadar ağrı kesici verilir. Hastalar biran önce günlük aktivitelerine dönmeleri için motive edilir. Hareketli, aktif olmak çok önemlidir. Çoğu hasta ertesi gün evine gönderilebilir.
Histerektomi sonrası yaşam
Bilimsel çalışmalar; kadınların vajinal yoldan rahim alınması sonrası çok memnun olduklarını göstermektedir. Cinsel yaşam çoğu kadında iyileşmiştir.
Ameliyattan 1 hafta önce kesilecek ilaçlar
(Sizi takip eden doktora danışın (kalp doktoru, nörolog vb))
- Asprin
- Plavix
- Kumadin
- Heparin
- İnnohep
- Ticlid (tıclopdıpıne)
- Dipyridimole
- Pletal
- Rheopro
- Trental (pentoxıfyllıne)
Ameliyattan 1 hafta önce kesilecek gıdalar
- Sarımsak
- Ekinezya
- Zencefil
- Ginkgo biloba
- Ginseng
- Meyankökü
- Kediotu