Endometrial hiperplazi, uterusun iç tabakası olan endometriyum çok kalınlaştığında meydana gelir. Kanser değildir, ancak bazı durumlarda rahim kanserine yol açabilir.

Endometrium: Uterusun iç tabakasıdır.

Endometrium normal olarak adet döngüsü boyunca nasıl değişir?

Endometriyum, hormonlara cevap olarak adet döngüsü boyunca değişir. Döngünün ilk bölümünde östrojen hormonu yumurtalıklar tarafından yapılır. Östrojen, rahmin hamileliğe hazırlanmasında rahim içi tabakanın büyümesine ve kalınlaşmasına neden olur. Döngünün ortasında, bir yumurtalık yumurtalıklardan birinden salınır (yumurtlama). Yumurtlamanın ardından progesteron adı verilen başka bir hormonun seviyeleri artmaya başlar. Progesteron döllenmiş bir yumurtayı almak ve beslemek için endometriyumu hazırlar. Hamilelik gerçekleşmezse, östrojen ve progesteron seviyeleri düşer. Progesterondaki azalma adet kanamasını veya tabakanın dökülmesini tetikler. Bu tabaka tamamen döküldüğünde, yeni bir adet döngüsü başlar.

Endometrial hiperplazi nedeni nedir?

Endometrial hiperplazi en sık progesteronsuz aşırı östrojenden kaynaklanır. Yumurtlama olmazsa progesteron yapılmaz ve tabaka dökülmez. Endometriyum östrojene cevaben büyümeye devam edebilir. Tabakayı oluşturan hücreler birlikte anormal hale gelebilir. Hiperplazi adı verilen bu durum bazı kadınlarda kansere neden olabilir.

Endometrial hiperplazi ne zaman ortaya çıkar?

Endometrial hiperplazi genellikle menopozdan sonra, yumurtlama durduğunda ve progesteron artık yapılmadığında meydana gelir. Ayrıca perimenopoz sırasında, yumurtlamanın düzenli olarak meydana gelmediği durumlarda da oluşabilir. Kadınların yüksek düzeyde östrojen seviyesine sahip olabileceği ve progesteron yetersiz olabileceği diğer durumlar şunlardır:

• Östrojen gibi davranan ilaçların kullanımı
• Menopozdan sonra uzun süre yüksek östrojen kullanımı (histerektomi olmayan kadınlarda)
• Özellikle polikistik over sendromu veya infertilite ile ilişkili düzensiz adet dönemleri
• Obezite

Endometrial hiperplazi ile ilişkili risk faktörleri nelerdir?

Endometrial hiperplazi, aşağıdaki risk faktörleri olan kadınlarda ortaya çıkması daha olasıdır:

• 35 yaşından büyükler
• Beyaz ırk
• Hiç hamileliliği olmayanlarda
• İleri yaşta menopoza girilmesi
• İlk adetin erken yaşta başlaması
• Diabetes mellitus, polikistik over sendromu, safra kesesi hastalığı veya tiroid hastalığı gibi belirli durumların öyküsünde
• Obezite
• Sigara kullanımı
• Ailede yumurtalık, kolon veya rahim kanseri öyküsü

Endometrial hiperplazi türleri nelerdir?

Endometrial hiperplazi, basit veya kompleks olarak sınıflandırılır. Ayrıca, belirli hücre değişikliklerinin olup olmadığı da sınıflandırılır. Anormal değişiklikler varsa, buna atipili denir. Terimler, kesin hiperplazi türünü tanımlamak için birleştirilmiştir:

• Basit hiperplazi
• Kompleks hiperplazi
• Basit atipili hiperplazi
• Kompleks atipili hiperplazi

Endometrial hiperplazi belirtileri ve semptomları nelerdir?

Hiperplazinin en yaygın belirtisi anormal uterin (rahim) kanamadır.

Aşağıdakilerden herhangi birine sahipseniz, doktorunuzu görmelisiniz:

• Adet döneminde normalden daha ağır veya daha uzun süren kanama (aşırı adet kanaması)
• 21 günden daha kısa adet döngüsü (adet döneminin ilk gününden sonraki adet döneminin ilk gününe kadar)
• Menopoz sonrası kanama

Endometrial hiperplazi nasıl teşhis edilir?

Anormal uterin kanamanın birçok nedeni vardır. Anormal kanamanız varsa ve 35 yaş ve üzerindeyseniz veya 35 yaşın altındaysanız ve anormal kanamanıza ilaç tedavisi uygulanmadıysa, doktorunuz endometrial hiperplazi ve kanser için tanı testleri yapabilir.

Endometrium kalınlığını ölçmek için transvajinal ultrason yapılabilir. Bu test için vajinanıza küçük bir cihaz yerleştirilir. Cihazdan gelen ses dalgaları, pelvik organların görüntülerine dönüştürülür. Endometrium kalınsa, endometrial hiperplazi var olduğu anlamına gelebilir.

Kanser olduğunu kesin olarak söylemenin tek yolu, endometriyumdan küçük bir doku örneği almak ve mikroskop altında incelemektir. Bu bir endometrial biyopsi, dilatasyon ve küretaj veya histeroskopi ile yapılabilir.

Endometrial hiperplazi için hangi tedaviler mevcuttur?

Birçok vakada endometrial hiperplazi progestin (ilaç) ile tedavi edilebilir. Progestin oral olarak,  intrauterin olarak  veya vajinal krem halinde verilir. Ne kadar ve ne kadar zaman alacağınız yaşınıza ve hiperplazi tipine bağlıdır. Progestin ile tedavi, adet dönemi gibi vajinal kanamaya neden olabilir.

Atipili hiperplazi, özellikle kompleks atipili hiperplazi varsa, kanser riski artar. Histerektomi (rahmin alınması) daha fazla çocuk sahibi olmak istemiyorsanız, genellikle en iyi tedavi seçeneğidir.

Endometrial hiperplazinin önlenmesine yardımcı olmak için ne yapabilirim?

Endometrial hiperplazi riskini azaltmak için aşağıdakileri yapabilirsiniz:

• Menopozdan sonra östrojen alırsanız, progestin veya progesteron almanız gerekir.
• Adet dönemleriniz düzensiz ise, doğum kontrol hapları (oral kontraseptifler) önerilebilir. Progestin ile birlikte östrojen içerirler. Diğer progestin formları da alınabilir.
• Fazla kilonuz varsa, kilo vermek yardımcı olabilir. Endometrial kanser riski, obezite derecesi ile artar.