Doğum kontrol yöntemi seçmek zor olabilir. Sizin için doğru olan seçenekleri ve doğum kontrol türünü nasıl seçeceğinizi öğrenin. Mükemmel doğum kontrol yöntemi yoktur. Her çift için farklı methodlar uygun olabilir. Siz ve eşiniz için en uygun olanı belirlemelisiniz.

Aile planlaması methodu kullanmayı yani planlı gebelik (kontrasepsiyon) düşünüyorsanız, çeşitli seçenekleriniz vardır. Siz ve eşiniz için doğru doğum kontrolü yöntemini seçmenize yardımcı olması için aşağıdaki soruları göz önünde bulundurun.

 

 

Hangi doğum kontrol seçenekleri mevcut?

Doğum kontrol seçenekleriniz şunları içerir:

• Bariyer yöntemler: Örnekler arasında erkek ve dişi prezervatiflerin yanı sıra diyafram, servikal kapak ve kontraseptif sünger sayılabilir.
• Kısa etkili hormonal yöntemler: Örnekler arasında doğum kontrol haplarının yanı sıra vajinal halka (NuvaRing), cilt yaması (Xulane) ve kontraseptif enjeksiyon (Depo-Provera) bulunur. Bunlar kısa etkili yöntemler olarak kabul edilir, çünkü bunları günlük, haftalık veya aylık olarak kullanmayı hatırlamanız gerekir.
• Uzun etkili hormonal yöntemler: Örnekler arasında bakır RİA (Spiral), hormonal Spiral (Mirena, Skyla, Kyleena, diğerleri) ve kontraseptif implant (Nexplanon) bulunur. Bunlar uzun etkili yöntemler olarak kabul edilir, çünkü takıldıktan sonra - cihaza bağlı olarak - veya cihazı çıkarmaya karar verene kadar üç ila 10 yıl sürer.
• Sterilizasyon (kısırlaştırma): Bu kalıcı bir doğum kontrolü yöntemidir. Örnekler, kadınlar için kanalların bağlanması ve erkekler için vazektomiyi içerir.
• Geleneksel yöntemler: Bu yöntemler, genellikle bazal vücut ısısına ve servikal mukusa bağlı olarak, ayın hangi günlerinde hamile kalabileceğinizi (verimli) bilmeye odaklanır. Hamile kalmaktan kaçınmak için, erkeğin geri çekilmesi de geleneksel yöntemlerdendir.
• Korunmasız cinsel ilişkiden sonra hamileliği önlemek için kullanılabilecek ertesi gün hapı (Plan B One-Step, Aftera, ella, diğerleri) gibi acil kontrasepsiyonun farkında olmak da önemlidir.

 

Farklı doğum kontrol seçenekleri nasıl çalışır?

Doğum kontrol yöntemlerinin etkinliğinde farklı mekanizmalar çalışır. Doğum kontrol yöntemleri:

• Spermin yumurtaya ulaşmasını önler
• Spermi inaktive eder veya hasar verir
• Bir yumurtanın her ay serbest bırakılmasını önler (yumurta çatlamasını önler)
• Rahim iç duvarı incelir ve oluşan bebeğin tutunmasını engeller
• Servikal mukusu kalınlaştırır, böylece sperm rahime kolayca geçemez
•  

Yöntemin etkinliği nedir?

Etkili olması için, herhangi bir doğum kontrol yöntemi tutarlı ve doğru bir şekilde kullanılmalıdır. Spiraller, kontraseptif implantlar ve sterilizasyon gibi kontraseptifler düşük gebelik oranları ile ilişkilidir. Buna karşılık, doğurganlığın veya periyodik yoksunluğun izlenmesini gerektiren yöntemler daha yüksek gebelik oranları ile ilişkilidir. Etkin olmayan yöntemlerle korunmak aksiyon sporlarına benzer, riskli olabilir ve bu yöntemlerle korunmaya çalışan kadınlardan yüz kadından yirmiden fazlası bir yıl içinde istenmeyen gebelik riskiyle karşı karşıyadır. Ülkemizde en sık uygulanan geri çekme yöntemi, takvim yöntemi, vajina için yıkanması, vajinaya yerleştirilen fitil gibi yöntemler ne yazık ki sıklıkla kullanılan etkin olmayan gebelikten korunma yöntemleridir.

 

 

Kolay bulunabilir ve uygun fiyatlı mı?

Yaşam tarzınıza uygun bir tür doğum kontrolü seçmek önemlidir. Bazı insanlar için en uygun doğum kontrol şekli; kullanımı kolay, rahatsız edici yan etkileri olmayan veya cinsel deneyimi bozmayan bir form olabilir. Bazı kişiler için ise kolaylık, reçete gerekmediği anlamına gelir. Bir doğum kontrolü yöntemi seçerken, önceden planlamak veya katı bir ilaç programını takip etmek için ne kadar istekli  ve motive olduğunuzu düşünün. Bazı kontrasepsiyon yöntemleri ucuzdur, diğerleri ise daha pahalıdır. Masrafları gözönünde bulundurun.

 

Yan etkileri nelerdir?

Belirli bir doğum kontrol yöntemiyle ilişkili olası yan etkiler için toleransınızı düşünün. Bazı yöntemler diğerlerinden daha fazla yan etki yaratır - bazıları potansiyel olarak ciddi yan etkiler barındırabilir. Doktorunuzla tıbbi geçmişiniz ve doğum kontrol seçiminizi nasıl etkileyebileceği hakkında konuşun.

 

Yöntem kalıcı mı geçici mi?

Seçtiğiniz doğum kontrol yöntemi üreme hedeflerinize bağlıdır. Yakın gelecekte hamileliği planlıyorsanız, kısa etkili bir hormonal yöntem veya bir bariyer yöntemi gibi kolayca durdurulan veya hızlı bir şekilde geri dönüşümlü bir yöntem isteyebilirsiniz. Hamileliği daha uzun süre önlemek istiyorsanız, spiral gibi uzun etkili bir yöntem düşünebilirsiniz. Gelecekte herhangi bir zamanda hamile kalmak istemediğinizden eminseniz, sterilizasyon gibi kalıcı kısırlaştırıcı bir yöntemi tercih edebilirsiniz. Hayatınızın farklı aşamalarında farklı doğum kontrol seçeneklerinin sizin için olduğunu göreceksiniz.

 

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı koruma sağlar mı?

Erkek ve kadın prezervatifleri, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan güvenilir koruma sağlayan tek doğum kontrol yöntemidir. Karşılıklı tek eşli bir ilişkide değilseniz ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için test edilmediyseniz, kullandığınız diğer doğum kontrol yöntemlerine ek olarak her cinsel ilişkide yeni bir prezervatif kullanın.

 

 

Başka avantajlar sunuyor mu?

Hamileliği önlemeye ek olarak, bazı kontraseptifler daha öngörülebilir, daha hafif adet döngüleri, cinsel yolla bulaşan enfeksiyon riskinde azalma veya bazı kanser riskinde azalma gibi faydalar sağlar. Bu faydalar sizin için önemliyse, doğum kontrol seçeneği seçiminizi etkileyebilir.

 

Cinsel partneriniz için kabul edilebilir mi?

Eşinizin kendinize benzer veya kendinizden farklı doğum kontrol tercihleri ​​olabilir. Hangi yöntemin ikiniz için kabul edilebilir olduğunu belirlemenize yardımcı olması için doğum kontrol seçeneklerini partnerinizle tartışın.

 

Sonuç ne? Ne yapalım?

Sizin için en iyi doğum kontrolü yöntemi; güvenli, rahat, tutarlı ve etkin bir şekilde kullanabileceğiniz yöntemdir. Tercih ettiğiniz doğum kontrolü yöntemi yaşamınız boyunca değişebilir ve aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok farklı faktörden etkilenir:

• Yaşınız ve sağlık geçmişiniz
• İstediğiniz çocuk sayısı ve ne kadar sürede hamile kalmak istediğiniz gibi gelecekteki çocuk planlarınız
• Medeni durum, cinsel partner sayısı, ne sıklıkta cinsel ilişkide bulunduğunuz ve partner tercihleriniz gibi ilişki faktörler
• Doğum kontrol yöntemleri arasındaki farklılıklar, hamileliği önlemede ne kadar etkili oldukları, yan etkiler, maliyet ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları önleyip önlemedikleri

Seçeneklerinizi bilmek kesinlikle karar sürecinin bir parçasıdır - ancak hangi tür doğum kontrolünün sizin için doğru olduğuna karar verirken kendinizi ve ilişkilerinizi dürüst bir şekilde değerlendirmek de önemlidir.