Yüksek kan basıncı nedir?

Kan basıncı, kalp kasıldıkça kanın damar duvarlarına karşı yaptığı  basınçtır. Yüksek tansiyon hipertansiyon olarak adlandırılır. Hipertansiyon sağlık sorunlarına neden olabilir. Hamilelik sırasında, şiddetli veya kontrolsüz hipertansiyon siz ve bebeğiniz için komplikasyonlara neden olabilir.

 

Kronik hipertansiyon nedir?

Kronik hipertansiyon, hamile kalmadan önce var olan veya gebeliğin ilk yarısında (20 haftadan önce)  ilk kez ortaya çıkan yüksek tansiyondur.

 

Tansiyon için sınıflandırma şöyledir:

• Normal: 120/80 mm Hg'den az
• Yüksek: Sistolik 120–129 mm Hg arası ve diyastolik 80 mm Hg'den az
• Evre 1 hipertansiyon: Sistolik 130–139 mm Hg arasında veya diyastolik 80-89 mm Hg arasında
• Evre 2 hipertansiyon: Sistolik en az 140 mm Hg veya diyastolik en az 90 mm Hg.

 

Gebelik hipertansiyonu nedir?

Gebelik hipertansiyonu, gebeliğin ilk 20 haftasından sonra ortaya çıkan yüksek kan basıncıdır.

Gebelik hipertansiyonu genellikle doğumdan sonra kaybolsa da, gelecekte hipertansiyon gelişme riskini artırabilir.

 

Hipertansiyon gebelikte ne tür problemlere neden olabilir?

Gebelikte yüksek tansiyon, kalp ve böbreklerinize ekstra stres uygulayabilir ve kalp hastalığı, böbrek hastalığı ve felç riskinizi artırabilir. Diğer olası komplikasyonlar aşağıdakileri içerir:

• Bebekte gelişme geriliği — Yüksek tansiyon, plasentadan besinlerin fetüse akışını azaltabilir. Sonuç olarak bebekte gelişme problemleri olabilir.
• Preeklampsi (gebelik zehirlenmesi)— Bu durumun, kronik yüksek tansiyonu olan kadınlarda görülme olasılığı kan basıncı normal olanlara göre daha fazladır.
• Erken doğum - Plasenta fetüsünüze yeterli besin ve oksijen sağlayamıyorsa, erken doğum hamileliğin devam etmesine izin vermekten daha iyi olabilir.
• Plasenta dekolmanı — Plasentanın uterus duvarından erken ayrılmasıdır,acil tedavi gerektiren bir durumdur.
• Sezaryen doğum - Hipertansiyonlu kadınların tansiyonu normal kadınlara göre sezaryen doğum yapmaları daha olasıdır. Sezaryen doğum ise enfeksiyon, iç organlarda yaralanma ve kanama gibi riskler taşır.

 

 

Hamilelik sırasında kronik hipertansiyon nasıl yönetilir?

Kan basıncı, hamilelik boyunca yakından izlenmelidir. Evde tansiyon takibi yapmak gerekebilir. Fetusun gelişimini izlemek için gebelik boyunca ultrason muayeneleri yapılabilir. Büyüme sorunlarından şüpheleniliyorsa, fetüsün sağlığı için ek testler yaptırmanız gerekebilir. Bu testler genellikle gebeliğin üçüncü trimesterinde başlar. Hipertansiyonunuz hafif ise, kan basıncınız bu şekilde kalabilir ve hatta ilacın kesilmesine veya dozun azaltılmasına neden olacak kadar normale dönebilir. Şiddetli hipertansiyonunuz varsa veya hipertansiyonunuza  bağlı sağlık problemleriniz varsa, hamilelik sırasında tansiyon ilacı almaya başlamanız veya devam etmeniz gerekebilir.

 

Preeklampsi nedir? (Gebelik Zehirlenmesi)

Preeklampsi, bir kadının vücudundaki tüm organları etkileyebilecek ciddi bir tansiyon bozukluğudur. Bir kadında yüksek tansiyon ve organların normal bir şekilde çalışmadığını gösteren diğer belirtiler görüldüğünde preeklampsi olduğu düşünülür. Bu işaretlerden biri proteinüridir (idrarda anormal miktarda protein). Durumu kötüleşen preeklampsili bir kadın, “ciddi özellikler” olarak bilinen diğer belirti ve semptomları da geliştirecektir. Bunlara, kanda düşük trombosit sayısı, anormal böbrek veya karaciğer fonksiyonları, üst karın ağrısı, görmede değişiklikler, akciğerlerde sıvı toplanması veya şiddetli baş ağrısı dahildir. Çok yüksek tansiyon da ciddi bir özellik olarak kabul edilir.

 

 

Preeklampsi ne zaman ortaya çıkar?

Genellikle gebeliğin 20. haftasından sonra, üçüncü trimesterde görülür. 34 haftadan önce ortaya çıktığında, erken başlangıçlı preeklampsi olarak adlandırılır. Ayrıca doğum sonrası dönemde de ortaya çıkabilir.

 

Preeklampsinin nedenleri nelerdir?

Bazı kadınlarda neden preeklampsi geliştiği net değildir. Doktorlar yüksek risk ve hafif preeklampsi risklerini şöyle ifade ederler:

 

Yüksek risk altındaki kadınlar için risk faktörleri arasında;

• önceki gebeliklerde preeklampsi
• çoğul gebelik
• kronik hipertansiyon
• böbrek hastalığı
• şeker hastalığı
• lupus (sistemik lupus eritematoz veya SLE) gibi otoimmün hastalıklar

 

Orta risk altındaki kadınlar için risk faktörleri arasında

• ilk gebelik
• Vücut kütle indeksinin (BMI) 30’un üzerinde olması
• ailede preeklampsi öyküsü (annede veya kız kardeşte)
• 35 yaşından büyük olmak

 

Preeklampside bebeğim için riskler nelerdir?

Preeklampside, bebeğiniz tam olarak miada ulaşmamış bile olsa, erken doğum yapılması gerekebilir. Erken doğan bebeklerde ise ciddi komplikasyonlar oluşabilir. Bazı erken doğum komplikasyonlarının ömür boyu süren ve devamlı tıbbi bakım gerektiren sonuçları olabilir. Çok erken doğan bebekler de ölüm riski yüksektir.

 

Preeklampside benim için riskler nelerdir?

Preeklampsi geçirmiş kadınların - özellikle bebekleri erken doğmuş olanlar –ilerleyen yaşlarda kalp krizi, inme ve yüksek tansiyon gibi kalp-damar hastalıkları ile böbrek hastalığı geliştirme riski mevcuttur.

Bir kez preeklampsi geçirmek, bir sonraki gebelikte tekrar preeklampsi riskini arttırır. Preeklampsi ayrıca nöbetlere yol açabilir; bu duruma eklampsi denir. Ayrıca HELLP sendromuna da yol açabilir

 

HELLP sendromu nedir?

HELLP hemoliz, yüksek karaciğer enzimleri ve düşük trombosit sayısı anlamına gelir. Bu durumda, kırmızı kan hücreleri zarar görmüşse, kanın pıhtılaşması bozulur ve karaciğer içten kanayabilir ve göğüs veya karın ağrısına neden olabilir. HELLP sendromu tıbbi bir acildir. Kadınlar, HELLP sendromundan ölebilir veya yaşam boyu sağlık sorunlarına sahip olabilir.

 

Preeklampsinin belirti ve semptomları nelerdir? Aşağıdaki durumlarda tüm gebeler en yakın acil servise başvurmalıdır!

• Yüzün veya ellerin şişmesi
• Geçmeyen baş ağrısı
• Görme alanında lekeler veya değişiklikler görmek
• Üst karın veya omuzda ağrı
• Bulantı ve kusma (gebeliğin ikinci yarısında)
• Ani kilo alımı
• Solunum zorluğu

 

Şiddetli özellikleri olmayan hafif gebelik hipertansiyonu veya preeklampsi nasıl yönetilir?

Şiddetli özelliklere sahip olmayan hafif gebelik hipertansiyonu veya preeklampsi tedavisi hastanede veya ayaktan (kadın doğum uzmanı veya başka sağlık uzmanının izlemesiyle) yapılabilir. Günlük tekme sayımı yaparak bebeğinizin hareketlerini takip etmeniz istenir ve evde tansiyonunuzu ölçmeniz gerekir. Kadın doğum uzmanı veya diğer sağlık profesyonellerinizi en az haftada bir ve ya bazen haftada iki kez görmeniz gerekir. 37 haftalık hamileliğe ulaştığınızda, doğum tavsiye edilir. Eğer test sonuçları, bebeğin iyi olmadığını gösteriyorsa, bebeğin daha erken doğması gerekebilir.

 

Ciddi özellikleri olan (ağır) preeklampsi nasıl yönetilir?

Şiddetli özelliklere sahip preeklampsi genellikle hastanede tedavi edilir. En az 34 hafta hamile iseniz, genellikle durumunuz stabil olduğunda doğum önerilir. 34 haftadan daha erken haftalık gebe iseniz ve durum stabil ise beklemek mümkün olabilir. Fetusun akciğerlerini olgunlaştırmak için kortikosteroidler ile kan basıncını düşürmek ve nöbetlerin önlemesi için yardımcı olacak ilaçlar verilir. Eğer durumunuz veya bebeğin durumu kötüleşirse, acil doğum gerekecektir.

 

Preeklampsinin önlenmesi için hangi adımları atabilirim?

Önleme, preeklampsi için risk faktörlerinin olup olmadığını belirlemeyi ve bu faktörleri ele almak için adımlar atmayı içerir. Eğer hipertansiyonunuz varsa ve bir hamilelik planlıyorsanız, hipertansiyonunuzun kontrol altında olup olmadığını ve sağlığınızı etkileyip etkilemediğini öğrenmek için, doğum öncesi mutlaka bizlere danışın. Hamile kalmadan önce durumunuzun iyi kontrol edilmesi önerilir.